Malarstwo polskie
|
Kazimierz Poczmański
(1900-1982)
|
Kazimierz Poczmański (1900-1982)
|
|
|
| |
- Akt nieukończony -
_________________________________
|
| |
|
|
K. Poczmański.- "Akt nieukończony" (ok. 1951). Olej na płótnie, 80 x 98 cm.
|
|
| |
| |
| |
--------Przez ponad ćwierć wieku, goście odwiedzający warszawską pracownię Kazimierza Poczmańskiego zwracali uwagę na
niezwykły akt. Przedstawiał on młodą kobietę swobodnie siedzącą w fotelu, niedbale zarzuconym malarskimi draperiami. Dla
nikogo nie ulegało wątpliwości, że obraz jest jeszcze nieukończony - pełna spokoju, z mocnym makijażem twarz modelki
silnie kontrastowała z ledwie zarysem spokojnie ułożonych dłoni. Mijały lata, wreszcie dziesięciolecia, a obraz wciąż był taki
sam. Nie pojawiało się na nim nawet najmniejsze pociągnięcie pędzlem.
--------Akt kobiecy często pojawiał się w twórczości K. Poczmańskiego. Wiele jego dzieł powstawało na konkretne zamówienia
od zagranicznych kolekcjonerów sztuki, część znalazła amatorów w Polsce. "Akt nieukończony" wzbudzał jednak szczególnie
dużo zapytań i emocji. Kilkakrotnie byłem świadkiem, gdy Mistrz krótko i zdecydowanie ucinał wszelkie prośby o sprzedaż
tego obrazu, odmawiając nawet jakichkolwiek wyjaśnień. Wśród osób, którym odmówił znalazła się m.in. pisarka Maria
Kuncewiczowa, pragnąca obdarować akurat tym właśnie aktem swojego męża, Jerzego, oraz John Austin Gronouski,
ambasador U.S.A. w Polsce.
--------Nie taję, że tajemnica obrazu także i mnie intrygowała, tym mocniej, gdyż obraz pod pozorem statyczności, wyraźnie
kryje pokłady burzliwych emocji. Kazimierz Poczmański ujawnił mi ją nieoczekiwanie w końcu lat 1970., gdy sporządzał swój
testament, przekazujący mi prawa autorskie do jego twórczości. Wyjaśnił mi wtedy, że malował ten akt zamierzając
prezentować go na jakiejś zbiorowej wystawie, na którą zdążył już nawet wysłać zgłoszenie i ponaglał go zbliżający się
termin wernisażu. Któregoś dnia modelka zjawiła się w pracowni z młodym mężczyzną. Człowiek ów, wyraźnie skrępowany
sytuacją, łamiącym się głosem oznajmił, że wkrótce oboje biorą ślub, a on nie może znieść myśli, że nagie ciało jego żony
wystawione będzie na wynik publiczny. Determinacja młodzieńca, aby przerwać malowanie obrazu była tak ogromna, a
przerażenie myślą o cudzych oczach oglądających jego wybrankę tak autentyczne, że osiagnął upragniony sukces. Uzyskał
zapewnienie, że akt nie zostanie ukończony i nie opuści pracowni. Wyszedł promieniejacy radoscią, której wyraźnie nie
podzielała jego wybranka.
-------Autor obrazu obietnicy dotrzymał - aktu nie dokończył i mimo licznych nagabywań nigdy nie sprzedał. Dziś, gdy o
tamtych wydarzeń minęło ponad sześćdziesiąt lat, ujawnienie obrazu i jego dziwnej historii, nikomu już krzywdy nie
przyniesie. Modelka pozostała zapewne na zawsze anonimowa . . .
|
_____________________________
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
2011
|
| |
| |
|
|
| |
|
